Khi nhắc đến Unix và Linux, chúng ta thường nghĩ ngay đến những hệ điều hành mạnh mẽ và linh hoạt, nhưng ít ai biết về quá trình phát triển đầy thử thách và những bước ngoặt quan trọng của chúng. Lịch sử của Unix và Linux không chỉ là một chuỗi sự kiện, mà còn là minh chứng cho sự đổi mới và tầm nhìn xa trông rộng của những người tiên phong.
Sự Khởi Đầu và Ý Tưởng Ban Đầu (1965-1969)
Năm 1965, Bell Laboratories đã kết hợp với MIT và General Electric trong nỗ lực phát triển hệ điều hành mới, Multics. Mục tiêu của họ là tạo ra một hệ thống đa người dùng, đa xử lý và có hệ thống tệp phân cấp.
Tuy nhiên, vào năm 1969, AT&T đã rút khỏi dự án Multics do không hài lòng với tiến độ. Một số lập trình viên của Bell Labs, bao gồm Ken Thompson, Dennis Ritchie, Rudd Canaday, và Doug McIlroy, đã thiết kế và triển khai phiên bản đầu tiên của Unix File System trên máy PDP-7 cùng với một số tiện ích. Tên UNIX
được đặt bởi Brian Kernighan như một sự chơi chữ với Multics.
Sự Phát Triển và Phổ Biến (1971-1974)
Vào năm 1971, hệ thống Unix đã chạy trên máy PDP-11 với 16Kbytes bộ nhớ, trong đó 8Kbytes dành cho các chương trình của người dùng và một ổ đĩa 512Kbyte.
Unix được sử dụng lần đầu tiên như một công cụ xử lý văn bản cho phòng bằng sáng chế tại Bell Labs. Việc này đã thúc đẩy nghiên cứu và phát triển tiếp theo. Unix nhanh chóng trở nên phổ biến trong cộng đồng lập trình viên với các tính năng như:
- Môi trường dành cho lập trình viên.
- Giao diện người dùng đơn giản.
- Tiện ích đơn giản có thể kết hợp để thực hiện các chức năng mạnh mẽ.
- Hệ thống tệp phân cấp.
- Giao diện thiết bị đơn giản và đồng nhất với định dạng tệp.
- Hệ thống đa người dùng, đa tiến trình.
- Độc lập với kiến trúc và minh bạch đối với người dùng.
Năm 1973, Unix được viết lại chủ yếu bằng ngôn ngữ C - một ngôn ngữ mới do Dennis Ritchie phát triển. Điều này giúp giảm thiểu nỗ lực cần thiết để chuyển đổi nó sang các máy tính mới.
Unix Trong Giới Học Thuật và Thương Mại (1974-1988)
Năm 1974, Thompson và Ritchie đã công bố một bài báo trong Communications of the ACM mô tả về hệ điều hành Unix mới. Điều này đã tạo ra sự hứng thú trong giới học thuật, và họ nhìn thấy một công cụ giảng dạy tiềm năng. Do AT&T bị cấm tiếp thị sản phẩm do Thỏa thuận Đồng ý năm 1956, họ đã cấp giấy phép cho các trường đại học với mục đích giáo dục và cho các doanh nghiệp thương mại.
Năm 1977, có khoảng 500 cơ sở hoặc tổ chức trên toàn thế giới sử dụng hệ điều hành Unix.
Năm 1980, BSD 4.1 (Berkeley Software Development) ra đời.
Năm 1983, SunOS, BSD 4.2 và SysV được giới thiệu.
Năm 1984, có khoảng 100.000 cơ sở hoặc tổ chức trên toàn thế giới đang chạy hệ điều hành Unix. Unix được cài đặt và hoạt động trên nhiều nền tảng phần cứng khác nhau, và những nền tảng này có các khả năng và tính năng rất đa dạng.
Năm 1988, AT&T và Sun Microsystems đã cùng nhau phát triển System V Release 4 (SVR4), và sau này nó được phát triển thành UnixWare và Solaris 2.
Những Bước Ngoặt Trong Thập Kỳ 1990
Năm 1993, Novell mua UNIX từ AT&T. Một năm sau đó, năm 1994, Novell đã chuyển tên UNIX
cho X/OPEN.
Năm 1995, Santa Cruz Operations mua UnixWare từ Novell. Santa Cruz Operations và Hewlett-Packard thông báo rằng họ sẽ cùng nhau phát triển một phiên bản 64-bit của Unix.
Vào năm 1996, International Data Corporation dự đoán rằng vào năm 1997, sẽ có khoảng 3 triệu hệ thống Unix được giao trên toàn cầu.
Qua hành trình dài của Unix và Linux, chúng ta có thể thấy rằng sự kiên trì, đổi mới và tầm nhìn xa trông rộng là chìa khóa quan trọng dẫn đến thành công. Hôm nay, Unix và Linux không chỉ là những hệ điều hành phổ biến, mà còn là nền tảng quan trọng trong thế giới công nghiệp công nghệ thông tin. Với sự phát triển không ngừng và cộng đồng hỗ trợ mạnh mẽ, chắc chắn rằng Unix và Linux sẽ tiếp tục định hình tương lai của công nghiệp CNTT trong nhiều năm tới.
